Шымкент келбеті

Әр адам априори тауарлар мен қызметтердің тұтынушысы болып табылады. Өмірінің ішінде ол көптеген сатып алулар жасайды, және көбінесе олардың бәрі әрдайым сәтті бола бермейді. Біреу сатушыға батыл барып, сапасыз өнімді сатып алған жағдайда бұзылған құқықтарды қалпына келтіруді талап етеді. Ал кейбіреулері жай араласпағанды жөн көреді, өйткені олар көбінесе өз құқықтарын білмейді.⁣⁣⠀
Әдетте, дүкендер мен супермаркеттерде олар ақаулы тауарларды оңай ауыстырады немесе ақшасын қайтарады: жыртылған сүт қорабы, сапасыз немесе мерзімі өтіп кеткен өнімдер және т.б. Олар киім-кешектер немесе аяқ киімдер сіздің талғамыңыз бен стиліңізге сәйкес келмесе, ақшасын толық қайтарып береді. Мұндай жағдайда ең маңыздысы - Сізде тауардық немесе фискалды түбіртек болу қажет және қайтаруды 14 күннен кешіктірмеу керек.⁣⁣⠀
⁣⁣⠀
Қазақстандық заңнамаға сәйкес, азаматтар тауарларға ақшаны қайтаруға немесе өнім тиісті сапада болса да айырбастауға құқылы. Әдетте, бұл азық-түлік емес өнімдерде болады, егер сізге түсі, өлшемі немесе стилі сәйкес келмесе. Сонымен қатар, сатып алынған өнімді пайдалануға үлгермегеніңіз және сатып алу фактісі бойынша құжаттарды сақтағаныңыз маңызды болып табылады. Бұл ереже дәрі-дәрмектерге, шұлықтарға, іш киімдерге, метрлік тауарларға, өсімдіктер мен жануарларға, ұялы байланыс абоненттік құрылғыларына қолданылмайды.⁣⁣⠀
⁣⁣⠀
Егер сатушыда (өндірушіде) сұраныс ұсынылған кезде ауыстыру үшін қажетті тауарлар болмаса, ауыстыру осындай талап туындаған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде жүргізілуі керек.⁣⁣⠀
⁣⁣⠀
Сараптаманың егжей-тегжейіне жеке тоқталған жөн. Қайтарылған тауарлардың сапасын қосымша тексерудің құнын сатушы төлейді. Егер тауарларға осындай сараптама жүргізу нәтижесінде тауарларда ақаулар жоқ екендігі немесе тұтынушыға тауарларды бергеннен кейін пайдаланудың, сақтаудың немесе үшінші тұлғалардың іс-әрекеттерінің немесе форс-мажорлық жағдайлардың белгіленген ережелерін бұзу салдарынан туындағаны анықталса, тұтынушы сатушыға сараптама жүргізу шығындарын, сондай-ақ оны өткізуге байланысты шығындарды,жүк тасымалдау шығындарын өтеуге міндетті.⁣⁣⠀

Шымкент қаласы бойынша⁣⁣⠀
Сауда және тұтынушылардың⁣⁣⠀
құқықтарын қорғау департаменті⁣⁣⠀
бас маманы А.Нұрғали

Шымкент қаласы бойынша Сауда және тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаментіне онлайн сауда дүкендері арқылы тауарларды сатып алу және қызметтерге тапсырыс беру кезінде тұтынушылардың құқықтары сақталмауына байланысты тұтынушылардан мерзімді түрде өтініштер түсіп тұрады. Өтініштердің көпшілігі тауарларды онлайн сауда дүкенінен тапсырыс арқылы сатып алған кезінде тұтынушылар алданып ақшасын қайтарып алуға қатысты.⁣⁣⠀
Онлайн сауда дүкенінен сатып алудан бұрын, Сізге көп білмейтін дүкендер туралы тұтынушылардың пікірлерін мұқият оқып шығуды ұсынамыз. Онлайн сауда дүкені туралы мәліметті мүмкіндігінше көбірек білуге тырысыңыз.⁣⁣⠀
Тек, басқа сатып алушылардың (бұрын сатып алған) пікірлерінің арқасында Сіз дүкеннің барлық оң және теріс жақтарын анықтай аласыз. Сонымен қатар, бұл жерде тапсырыс беру керек пе немесе басқа онлайн сауда дүкенін таңдаған дұрыс па. Күмәнді төлем әдістері бар дүкендерге дереу сенім артуды ұсынбаймыз (үйге жеткізу және жеткізу кезінде төлемді немесе жеткізілім кезінде қолма-қол ақша таңдау). Дүкен менеджерімен сөйлесу кезінде көбірек сұрақтар қоюға тырысыңыз, сонымен қатар телефонның екінші жағында тұрған адамның қаншалықты сыпайы, қайырымды және сауатты екеніне назар аударыңыз.⁣⁣⠀
Жалған онлайн сауда дүкендерінің алдау арқылы оңай жолмен ақша табу схемалары қазір белсенді қолданылатындығын ұмытпаңыз. Аванстық төлемді алып, олар сөзбе-сөз келгенде ауада болып шығады: сол себепті тауарды жеткізіп бермейді, қоңыраулар мен хаттарға жауап бермейді, ақшаны қайтармайды.⁣⁣⠀
Алдау схемасы қарапайым - өмірлік желілердің дүкендерінің көшірмелері жасалады және сол өнімді арзан бағамен ұсынады, ал ақшаны алғаннан кейін олар бірден жоғалады. Бағасына назар аударыңыз.⁣⁣⠀
Тұтынушылардың құқықтарын қорғау мәселелері бойынша Шымкент қаласы бойынша сауда және тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаменттің 87252 53-07-04, 87252 53-07-06 телефондар арқылы хабарласа аласыз.⁣⁣⠀

Шымкент қаласы бойынша⁣⁣⠀
Сауда және тұтынушылардың⁣⁣⠀
құқықтарын қорғау департаменті⁣⁣⠀
бас маманы А.Алдаберген

2024 жылдың бірінші тоқсанында Мемлекеттік корпорация өз күшімен мемлекеттік қызмет көрсету барысында тіркелген 1319 бұзушылықты анықтады. Салыстырмалы түрде, өткен жылдың осы кезеңінде бұл көрсеткіш 249 бұзушылықты құраған.

Қызметтік әдеп – мемлекеттік қызметшілердің мінез-құлық қағидаттарының жиынтығы. Мұндай әдеп адамдардың іскерлік қатынастарын, сондай-ақ олардың жеке мінез-құлқын іскерлік әлемде қабылданған мінез-құлық принциптеріне сәйкестік тұрғысынан қарастыруға және бағалауға мүмкіндік береді.

Іскерлік әдеп адамдардың жеке және іскерлік қасиеттерін және олардың қызметін бағалауды, сынға ашықтықты, өзін-өзі сынауды қамтитын әділеттілік сияқты ұғымға негізделген.

Жақсы беделге ие болу өте қиын, кейде бұл жылдарға созылады, бірақ сіз оны көбінесе ұсақ-түйек жағдайларға бола бірден жоғалтуыңыз да мүмкін. Маңызды телефон қоңырауына немесе хатқа уақытында жауап бермей немесе басқадай түрде әдептіліктің жоқтығын көрсете аласыз. Беделді болу үшін бәрі маңызды: сөйлеу мәдениеті, іскерлік киім, жүріп-тұру, мінез-құлық және т.б.

Ізетті қарым-қатынастағы әдептілік – бұл мінез-құлықтың мақсаттары мен нормаларының сәйкестігін түсіну ғана емес, сонымен қатар нақты бір адамға әдеп нормаларын қолдана білу. Ізеттілік дегеніміз – қарым-қатынастағы сыпайылық пен ұқыптылық, әріптестерінің әрбір ісіне шынайы қолдау білдіру, бұл дұрыс және ашық қарым-қатынастың ерекше түрі. Ізеттілік – іскерлік қарым-қатынастың ең қарапайым құралы, ол моральдық-психологиялық ұстаным мен іскерлік мәселелерді шешуге көмектеседі.

Адам өзінің іскерлік және жеке қасиетін еңбек ұжымында көрсетеді. Еңбек процесі қаншалықты реттелсе де, әрбір мемлекеттік қызметші жалпы қабылданған әдеп, адамгершілік мінез-құлық нормаларын сақтауы керек. Қызметтегі әдептілік кәсіби қызметтің ерекшелігіне байланысты адамгершілік сананың, адамдардың қарым-қатынасы мен мінез-құлық ерекшеліктерін көрсетеді.

Басшының кәсіби міндеті – жеке көзқарастарға, қызметтік талаптарға, қарамағындағылардың кәсіби пікіріне объективті және шынайы көзқараспен қарау. Әрбір қызметкердің, еңбек ұжымының ортақ іске қосқан жеке үлесін материалдық және моральдық тұрғыда әділ бағалауы тиіс.

Қызметтік қарым-қатынас мәдениеті бірқатар қызметтік әдеп ережелерін қамтиды. Қызметтік сұхбат жүргізе алмау, жұмыста өзін-өзі ұстай алмау көптеген адамдардың уақытын жоғалтумен қатар, ұжым ішінде түсініспеушілік, психологиялық шиеленіс тудырады және бұл істің сапасына кері ықпалын тигізеді. Мұндай шектен шығуды алдын алу үшін қызметте ресми, бірақ өте міндетті талаптарды сақтау жеткілікті: сыпайы қарым-қатынас, ақпаратты нақты және қысқаша түрде жеткізу, баяндамаға алдын-ала дайындық және нақты тұжырымдар.

Әдеп ұғымы ережелермен, мінез-құлық стандарттарымен байланысты. Тиісінше, іскерлік әдеп саласында бірінші кезекте сенімділік, әдептілік, уәдені орындау қабілеті бағаланады.

Іскерлік қарым-қатынастың моральдық жағы үлкен рөл атқарады. Іскерлік өмір тәжірибесінде адамдар жалпы мақсаттарға ғана емес, сонымен қатар кейбір маңызды жеке мақсаттарына қол жеткізуге тырысады. Осы жерде іскерлік қарым-қатынаста адамгершіліктің алтын ережесін ұмытпау маңызды: «Өзіңе қаламайтын нәрсені өзгеге жасама».

М.АКИШЕВ,
Шымкент қаласы әкімі аппаратының Әдеп жөніндегі уәкілі