Сыбайлас жемқорлықтың алдын алу қоғамның тұрақтылығы мен дамуына негіз болады. Ол мемлекеттік басқарудың тиімділігін арттырып, халықтың мемлекеттік органдарға деген сенімін жоғарылатады. Сонымен қатар, экономикадағы әділ бәсекелестік пен инвестиция тарту үшін маңызды.
Мемлекеттік органдар мен жеке сектордағы ұйымдар жұмысының ашықтығы мен есептілігі сыбайлас жемқорлықтың алдын алу үшін маңызды.
Бұл бағытта қоғамдық ұйымдар мен БАҚ-тың мемлекеттік органдардың жұмысына мониторинг жүргізуі, қаржылық есептілікті ашық жариялау және аудит жүргізуі, құжат айналымын автоматтандыру және электрондық жүйелерді енгізуі маңызды.
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру үшін білім беру мен ақпараттандыру жұмыстарын жүргізу қажет. Мектептер мен жоғары оқу орындарында сыбайлас жемқорлыққа қарсы білім беру бағдарламаларын енгізу, қоғамдық пікірді қалыптастыру мақсатында ақпараттық науқандар өткізу, жемқорлықтың салдары мен зардаптары туралы халықты хабардар ету де аса маңызды.
Қоғамдық бақылау сыбайлас жемқорлықтың алдын алудың тиімді құралдарының бірі болып табылады. Қоғамдық ұйымдардың сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-шараларға қатысуын қамтамасыз етуі, азаматтық қоғамның мемлекеттік органдардың жұмысына бақылау жасауы, сыбайлас жемқорлыққа қарсы қоғамдық кеңестер мен комиссиялардың жұмысын ұйымдастыруы қажет.
Мемлекеттік қызметкерлер мен бизнес өкілдерінің әдептік нормаларды сақтауын қамтамасыз ету маңызды.
Мемлекеттік қызметкерлердің әдеп кодексін енгізу және оның сақталуын бақылау, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті дамыту үшін тренингтер мен семинарлар өткізу, жемқорлықты анықтау және алдын алу үшін арнайы бөлімдер мен комитеттер құру – әдептік нормаларды сақтаудың алғышарты болып табылады.
Сыбайлас жемқорлықтың алдын алу үшін жүйелі және кешенді тәсіл қажет. Заңнамалық өзгерістерден бастап білім беру және ақпараттандыруға дейінгі барлық шаралар қоғамның тиімді әрі әділ жұмыс жасауына ықпал етеді. Әрбір Қазақстан Республикасының азаматы сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресте өз үлесін қосып, адал және ашық қоғам құруға бағытталған әрекеттерге қатысуы тиіс.
М.Қайратұлы,
Шымкент қаласының сәулет, қала құрылысы және жер қатынастары басқармасының
маманы