Шымкент келбеті

Жыл басынан бері шаһар экономикасына 131,1 млрд теңге инвестиция тартылған. Бұл туралы қалалық кәсіпкерлік және индустриалды-инновациялық даму басқармасы инвестицияларды тарту бөлімінің басшысы Ермек Тұрматов мәлімдеді. Бұл өткен жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 29,9 пайызға көп. Жауапты маманның айтуынша, Шымкентте 2022-2025 жылдар аралығында жүзеге асырылатын құны 2,6 трлн теңгеге бағаланған 242 инвестициялық жобаның базасы жасақталған. Соның нәтижесінде алдағы үш жылда 20 мыңнан астам жұмыс орны ашылады деп күтілуде.

Тарқатып айтсақ, 2022 жылы құны 159,7 млрд теңгені құрайтын 50 инвестициялық жоба іске асырылып, 2500 жаңа жұмыс орнын ашу жоспарланып отыр. Сондай-ақ кәсіпкерлікті қолдау картасы аясында биыл қала аумағында 52,8 млрд теңгеге 1043 жұмыс орны қарастырылған 16 жоба іске қосылатын болады. Басқарма өкілінің мәлімдеуінше бүгінге дейін 26,5 млрд теңгеге 3 инвестициялық жоба іске асып үлгерді. 215 жаңа жұмыс орны құрылды. Инвестиция тарту мәселесі Шымкент қаласын дамыту жоспарында бір сәт те назардан түскен емес. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың дайын өнім өндірісін ұлғайтуға байланысты тапсырмасы нақ осы инвестицияның арқасында жүзеге асатыны аян. Сондықтан жергілікті әкімдік осы салаға ерекше мән беріп, бұл бағытта алға қарай дамудың нақты қадамдарын үйлестіріп отыр.

Соның бір айғағы Шымкентте инвестициялық штаб жұмыс істейді. Штабтың әрбір отырысында қаланың экономикасына қаржы құя алатын қалталы азаматтардың мүмкіншіліктері қаралып, жол-жөнекей кездескен кедергілер талқыланады.

Шымкенттің өсіп-өркендеуіне осы инвестициялық әлеует өзінің оңды әсерін тигізді. Жергілікті және шетелдік капиталды қаланың өндірісіне, инфрақұрылымына тарту үшін бизнес өкілдеріне барынша жайлы жағдай жасалуда. Соның ішінде мысалға «Бизнеске арналған үкімет – Shymkent Invest» фронт-кеңсесін келтіруге болады. «Бір терезе» қағидасымен жұмыс істейтін бұл мекемеде кеңестер беріледі және құжат рәсімдеу бойынша қызметтер көрсетіліп, әкімшілік кедергілерді жою, сыбайлас жемқорлықты болдырмау үшін түрлі жұмыстар атқарылады.

– 2020 жылы Шымкентте 37,5 млрд теңгенің 22 инвестициялық жобасы іске асырылды. Былтыр 16 млрд теңгеге 15 жоба іске қосылды. Орталық Азияда теңдесі жоқ жобаға «Алюминий банкілерінің өндірісін» жатқызуға болады. Аталған зауыттың қуаттылығы жылына 500 млн. дана алюминий банкілерін өндіруге қауқарлы. Шығарылған тауар келешекте елге келетін осы өнімнің импорттық баламасының 60 пайызын алмастырады. Сондай-ақ қала экономикасы үшін маңызды жобалардың бірі «Standard Steel KZ» ЖШС. Бұл кәсіпорында түсті металл концентраттары (мыс, қорғасын, цинк, алтын) алынады. Осы жобаның арқасында бұрынғы қорғасын зауыты аумағындағы қорғасын қалдықтары тазартылып, қаланың экологиясын жақсартуға үлкен септігін тигізеді, - деді Ермек Тұрматов.

Инвесторларды тарту да оңай шаруа емес екені анық. Әдетте инвесторлар бүкіл тәуекелдерді есептеп барып, бір-ақ шешім қабылдайды. Соның ішінде инвестордың ойында «шикізатты қайдан алам», «өнімді қайда өткізем» деген екі сауал тұрады. Бүгінгі әлемдегі геосаяси жағдайдың тұрақсыздығы логистика мен экспорт-импортты қиындатып отырған жайы бар. Сондықтан шымкенттік кәсіпкерлерге қазіргі ахуал оңай тиіп отырған жоқ.

Дей тұрғанмен, маманның сөзінше, республиканың үшінші мегаполисінде кәсібін дөңгелетіп отырған инвесторларға барынша жеңілдіктер қарастырылған. Айталық, «Оңтүстік» арнайы экономикалық аймағында кәсіпорындар әлеуметтіктен басқа мүлік, жер, корпоративтік табыс секілді салықтың барлық түрлерінен босатылған. Зауыт құрылысына жер учаскесі арендаға арзан бағада немесе кейбір өміршең жобаларға тегін беріледі. Сонымен бірге, барлық кәсіпкерлер мен әлеуетті инвесторлар «Бизнестің жол картасы–2025», «Қарапайым заттар экономикасы» бағдарламасына қатысып 6 пайыздық жеңілдікпен несие ала алады. Инвестициялық келісімшарт құжатының көмегімен түрлі жеңілдіктерге қол жеткізеді. Мәселен, сырттан әкелінетін қондырғы ақысының 30 пайызы сатып алған кәсіпкердің өзіне қайтарылады. Сондай-ақ ҚР Сауда және интеграция министрлігіне қарасты «QazTrade», «Қазақ экспорт» АҚ ұлттық компаниялары сақтандыру, дайын өнім тасымалына кеткен шығынның өтемақысын төлеу, жарнамалау, шетелде қоймада тұрған отандық тауардың жалдау ақысын өтеп беру секілді мәселелер бойынша кәсіпкерлерге көмек қолдарын созуда.

Мегаполисте 4 индустриалды аймақ жұмыс істейді. Ол «Оңтүстік ИА», «Оңтүстік» АЭА», «Тассай» ИА және жаңадан ашылып жатқан «Жұлдыз» ИА. Негізгі өндіріс ошақтары алғашқы үш индустриалды аймақта орналасқан. Жалпы кәсіпорындарды бір алаңға шоғырландыру бұл әлемдік үрдіс, дүние жүзінде бар тәжірибе. Батыстың дамыған елдері де Түркия секілді экономикалық динамикасы қарқын алып келе жатқан дамушы мемлекеттер осы тәжірибеден өткен. Сондықтан әлемдік қауымдастықтың бір бөлшегі саналатын Қазақстан үшін индустриалды-инновациялық дамуды дәл осындай тәсілмен жолға қою жаңалық емес. Жоғарыда аталған 4 индустриалды аймақтың инфрақұырылымын жүргізуге мемлекеттік бюджеттен 17,8 млрд теңге қаражат жұмсалса, қазынаға ондағы кәсіпорындардан түскен салық табысы бүгінге дейін 36,5 млрд теңгеге жеткен.

Тәуелсіздік жылдар бедерінде инвесторлар өнімінің арқасында шымкенттік өзіндік брендтер қалыптасты. Олардың қатарына «Бал текстильдің» кілемдерін, «Рахат-Шымкент», «Нұртаудың» кәмпиттерін, «Люкс шуз», «Заряның» аяқ киімдерін, «Әлем-БТ-ның» шұлықтарын, «Азала текстиль», «АГФ груптің» төсек-орын жабдықтарын жатқызуға болады. Жүздеген кәсіпорынның ішінде шетелдік инвесторлардың қатысуымен 20 жоба іске асырылуда. 3 жоба Қытай елінің еншісінде болса, оншақтысы Түркияға тиесілі, қалғаны әртүрлі елдердің үлесінде.

Тоғыз жолдың торабында тұрған Шымкент іргесіндегі көрші ел астанасы Ташкентпен сауда-экономикалық байланысты жылдан-жылға күшейтіліп келеді. Оған Қазақстан-Өзбекстан арасындағы соңғы жылдары қол жеткізілген бауырластық және әріптестік тығыз қарым-қатынастардың жандануы да түрткі болды. Соның арқасында қос мемлекетпен арада сауда айналымы күшейіп, экономикалық белсенділік арта түсті. Әсіресе алыс-беріс мәселесінде Шымкенттің алар үлесі ауқымды. Өзбекстандық инвесторлар бүгінгі таңда қала экономикасына қаржы салуға әзір. Екіжақты байланыстың беки түскеніне өзбек ағайындардың мегаполисте керамикалық тақталар шығаруға қатысты жоспарлары мен металургиялық зауыт салуға тыңғылықты кірісіп жатуы дәлел.

Айта кету керек, бүгінде «Оңтүстік» индустриалды аймағында 89.3 млрд теңгеге 92 жоба іске асырылып, оның 77-і нақты іске қосылса, «Тассай» индустриалды аймағында 20 жоба қолға алынып, оған жұмсалған қаржы 28 млрд теңгені құрады. Қазіргі таңда мұнда 1 мыңнан астам адам жұмыс істейді.

Көгілдір отын – нағыз игіліктің көзі. Бірақ табиғи газдың адамзатқа пайдасымен бірге, адам өміріне қауіп төндіретінін де естен шығармаған абзал. Оның қолдану техникасын сақтамау салдары кейде өкінішке әкелуі мүмкін. Әсіресе жылыту маусымында осындай қайғылы оқиғалар орын алып жатады. Тұрғындарды газдан уланудан сақтау мақсатында Шымкент қалалық орта сапасы және бақылау басқармасы арнайы үгіт-насихат жүргізіп, іс-шара аясында халықты табиғи газды пайдаланудың ережелерін бұлжытпай орындауға шақыруда. Осы орайда аталған басқарманың басшысы Нұрдәулет ҚҰРБАНБЕКҰЛЫМЕН аз-кем сұхбаттасудың сәті түскен еді.

–Нұрдәулет Құрбанбекұлы, Сіз басшылық ететін басқарма негізінен құрылысқа жауапты мекеме екенін білетінбіз. Бұл жаңа қызмет қашаннан бері міндеттеріңізге қосылды?

–2020 жылдың 6 желтоқсанынан бастап басқармада газ-техникалық инспекциясы деген жаңа бөлім құрылды. Басты мақсат – табиғи газдан болатын төтенше жағдайлардың алдын алу. Қауіпсіздіктің сақталмағаны орын алса, тиісті шаралар көру. Міне, сол уақыттан бері жаңа қызметті міндетімізге сай атқарып келеміз. Табиғи газ да тілсіз жау. Техника қауіпсіздігі талаптарын ескермесе, қайғылы жағдайға ұрындыруы мүмкін. Сондықтан басқармаға маңызды әрі жауапты қосымша функция жүктелді. Соңғы жылдары қалада улы газдан улану деректері көбейіп кетті. Тұрғындар газ пайдалану талаптарын сақтамауда. Қазір тұрғындар арасында газды пайдаланудың ережелерін орындауда түсіндірме жұмыстарына басымдылық беріліп отыр.

–Сіздер бүгінгі таңда осы қызмет аясында қандай жұмыстармен айналысып жатсыздар?

–Жоғарыда айтқанымдай, халықты улы газдан сақтандыру үшін сауаттарын ашып, сол бойынша үгіт-насихат жүргізудеміз. Техникалық шарттарды, тиісті талаптарды сақтамау қандай әкімшілік жазаға әкелетіні туралы түсіндіреміз. Заңбұзушылық анықталған жағдайда, біздің айыппұл салуға құқығымыз бар. Қазір соның механизмін жетілдіру, айшықтау бойынша жұмыстар атқарылып жатыр. Тұрғындарға техника шарттарын сақтамадың деп оңды-солды айыппұл салу басты мақсатымыз емес. Көздегеніміз халықтың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін сауаттарын арттыру, қайғылы жағдайлардың алдын алу. Негізгі күшті осы бағытқа қарай салып жатырмыз. Осылайша тұрғындарға түсіндіріп, профилактикалық жұмыстарды атқарып болған соң қызметіміздің екінші кезеңіне сатылап көшеміз. Ол талапты орындамаған, заңға бағынбаған тұрғындарға айыппұл түрінде жаза көру.

Қызмет көрсетуші Сервистік компаниялар: «Gas Area» ЖШС, «Зенит-ВДГО» ЖШС, «Каз Газ Аймак Сервис» ЖШС, «ОМЕГА-21-ВДГО» ЖШС, «Орион-Р» ЖШС, «ОРЫНБАСАР –СУЛТАН» ЖШС, «РЦКУ-Шымкент» ЖШС, «Т.О.Б» ЖШС, «Ценнер Суан» ЖШС, «M Energy Group» ЖШС, «KINDE ESTATE» ЖШС, «Miras Holding» ЖШС, «MI GAS SERVICE» ЖШС

–Талап бойынша тұрғындар газды пайдаланудың ережесін қалай сақтау керек? Қандай мәселеге бірінші кезекте назар аудару қажет?

–«Қазақстан Республикасының Газ және газбен жабдықтау» Заңының баптары мен тармақтарына сәйкес, біріншіден, газ тұтынушы газбен жабдықтаудың қауіпсіздігіне баса мән беруі тиіс. Екіншіден, газ пайдаланушы тұрғын сервистік қызмет көрсетуші мекемелермен арнайы келісімшартқа тұруға міндетті. Егер сервистік мекемелермен келісімшарт жасаспаса, газ көзінен ажыратылады. Қызмет көрсетуші компаниялармен келісімі бар үйлерді қауіпсіздер санатына жатқызамыз. Өйткені, мұндай мекемелер білікті мамандары бар, аттестациядан өткен сервистік ұйымдар. Олар өз жұмыстарын жақсы біледі. Өкінішке қарай, көп жағдайда тұрғындар солардың қызметіне жүгінбей, техникадан хабары бар бір кісілерге жөндетіп, кейін артынан газдан уланып жатады.

–Сервистік компаниялардың тізімі бар ма? Өйткені, аталған компаниялармен келісімшартқа тұрғанымен қызмет көрсетпейді деп шағып айтушылар көп.

–Бұл бойынша кез келген тұрғын қалалық қызметтер мен сервистердің орталықтандырылған I-Shymkent порталына кіріп, аталған сервистік компаниялар туралы толыққанды мағлұмат ала алады. Қала бойынша бүгінгі таңда олардың саны – 13. Бірақ оларды үйге газ кіргізуші немесе газ қондырғыларын орнатушы мекемелермен шатастырмау керек. Тұтынушыларды екі топқа бөліп қарастырамыз. Біріншісі, көпқабатты үйлердің тұрғындары. Газ монтаждау үйді салу барысында құрылыс компаниясы тарапынан жүргізіледі. Ал жеке сектордағы үйлердің иелері қалауына қарай лицензиясы бар мекемемен келісіп, газ жабдықтарын орната береді. Қаладағы 13 сервистік компания газға қосылған үйлерге техникалық қауіпсіздік бойынша сервистік қызмет көрсетеді. Ең бастысы құбырлардан, құбыршектердің бір-біріне жалғанған тұсынан газ шықпау керек. Сервистік мекеме осы және басқа да техникалық қауіпсіздіктерін ерекше қадағалайды.

–Жоғарыда аталған 13 сервистік компанияның бірімен келісімшартқа отырмағаны анықталса, тұрғындарды жаза күтіп тұр ма?

–Әлбетте, келісімшартқа тұрмаған жағдайда, қауіпсіздік ережесін бұзған болып саналады. ҚР Әкімшілік құқықбұзушылық кодексінің 306 бабына сәйкес айыппұл салынады. Жалпы қалада осы бағытта мамандандырылған 31 компания болса, нақты қызмет көрсетуге жарамдысы – 13. Жеке сектордағы үйде тұратындар да, көпқабатты үй тұрғындары да, егер газ пайдаланған болса, барлығы бірдей 13 сервистік компанияның бірімен келісімшарт жасасуы міндетті. Әрбір пәтер иесі жеке-жеке келісішартқа отырады. Бүгінгі таңда қызмет ақысы жобамен екі жарым мың теңгеден басталады. Газ жабдығының санына, газ плитасындағы көзге байланысты баға әртүрлі болуы мүмкін.

–Қалада соңғы кезде газбен улану деректері туралы мәлімет келтіре аласыз ба?

–Өткен жылдың жылыту маусымында газдан уланудың 600 оқиғасы тіркеліп, өкінішке қарай, 1-2 жағдай қайғылы оқиғамен аяқталған. Сондықтан халықтың санасы өзгеріп, газ пайдаланудың тәртібі мен ережелерін қатаң сақтауы шарт.

–Әңгімеңізге рахмет.

Үшінші мегаполиске іссапармен ҚР Парламенті Сенатының депутаттары Н.Бекназаров пен А.Қапбарова, Л. Қалтаева келді. Сенаторлармен кездесуде білім, ғылым, әлеуметтік салалардағы түйіткілді мәселелер сөз болып, бірқатар заңнамалық өзгерістер талқыланды.

ҚР Парламенті Сенатының депутаттары Н.Бекназаров пен А.Қапбарова Әл-Фараби атындағы ғылыми-әмбебап кітапханасында қаладағы БАҚ өкілдерімен кездесіп, еркін форматта пікір алмасты. Іс-шарада БАҚ туралы заң жобасы, журналистердің мәртебесі, мерзімді басылымдарды субсидиялау, кадр тапшылығы мәселелері талқыға түсті.

Сенатор А.Қапбарова бүгінде БАҚ туралы заң жобасы талқыланып жатқанын, бұл орайда түрлі ұсыныстар бар екенін атап өтті.

– Мемлекет басшысы халыққа арнаған Жолдауында БАҚ туралы заңды қайта реформалап, оның рөлін күшейту керектігін айтқан болатын. Қазір Заң жобасы бойынша жұмыс тобы құрылды. Отандық журналистиканың бәсекеге қабілеттілігі, одан әрі дамуы бойынша бірқатар кездесулер, жиындар өтуде. Ең көп талқыға түсіп жатқаны – журналистерге статус беру мәселесі. Одан бөлек, қазір ақпараттық қоғамда БАҚ коммуникациясы деген ұғым пайда болды. Енді кез келген ақпарат таратушы жеке тұлғаның жауапкершілігі заңмен бекітіледі. Сонымен қатар, мерзімді басылымдарға мемлекет тарапынан субсидия беру мәселесі қарастырылуда, – деді А.Қапбарова.

М.Әуезов атындағы ОҚУ-да білім саласындағы заңнамалық өзгерістер талқыланып, ұсыныстар айтылды. Айгүл Қапбарова өз сөзінде жұмыс тобында қаралып жатқан «Ғылым туралы» заң жобасы жайлы ақпарат беріп, ондағы негізгі қағидаларынан құлағдар етті. Атап айтқанда, «ғылыми атақ алу үшін шетелдік басылымда жарияланым болуы керек» деген қағидаға өзгеріс енгізу бастамасы көтерілгені, отандық ғылыми басылымдардың беделін арттыру назарда екенін атап өтті. Және ЖОО оқытушы-қызметкерлерін әлеуметтік қолдау шаралары ойластырылып жатқанын да жеткізді. Бұл үшін ғылым саласы қызметкерлеріне арнайы әлеуметтік пакет қарастырылып жатқанын тілге тиек етті.

– Ғылым министрлігінің дербес мекеме болып құрылуы қазақстандық ғылымды дамыту үшін жасалған шара. Ғылым академиясы қайта түлеп, оны қаржыландыру механизмдері қаралып жатыр», - деген сенатор Нұрлан Құдиярұлы жаңа Қазақстанды құру жолында білім саласы мамандарын бірлесіп амал етуге шақырды.

Ал ҚР Парламенті Сенатының депутаты Ләззат Қалтаева «Белсенді ұзақ өмір сүру орталығы» және №5 Аялы алақан арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету мекемесінде болды.

Мүмкіндігі шектеулі жандар мәселесін жіті зерттейтін сенатор қаладағы балаларға арналған оңалту орталығына өзінің бағасын берді.

– Мұнда мүгедектігі бар жандардың құқығының қорғалуы және қоғамдағы әлеуметтік қолдауы туралы мәселені зерттедік. Байқағаным мүмкіндігі шектеулі жандарды оңалту бойынша біраз жұмыстар атқарылыпты. Бұрын мұндай орталықтар көбінесе ескі ғимараттарда, жертөле секілді жабық орындарда болатын. Бүгін сапалы қызмет көрсетіліп жатқанына көз жеткіздік, - деді сенатор.

Ол Парламент Сенатында да мүмкіндігі шектеулі азаматтарды қоғамның тең мүшесі ету жолында көп жұмыстар атқарылып жатқанын мәлімдеді. Олардың құқығын қорғау мақсатында түрлі заңдар қабылданғанын жеткізді. Мәселен соңғы екі жылда мүгедектігі бар жандардың өмір сапасын арттыру бойынша 2 маңызды заң қабылданған. Парламент қабырғасындағы соңғы сессияда депутаттар жаңа заңды мақұлдаған. Соның нәтижесінде мүмкіндігі шектеулі азаматтардың өмір сапасын жақсартатын жаңа ережелер пайда болды. Ол заң балалар мен олардың ата-анасының мүддесін қорғауға арналады.

Сенатордың пікірінше, мүгедектігі бар балаларға жәрдем беру арқылы мемлекет ата-ананы да қосымша қолдаған болады. Өйткені мүгедектігі бар баланы қараудың өзі оңай емес. Тіпті сол үшін кейбір отбасында бір адам жұмысынан шығуға мәжбүр болады. Осы тұста балаларға көрсетілетін қамқорлықтың арқасында ата-ана өзіне қарауға, басқа балаларына да көңіл бөлуге мүмкіндік алады.

Ләззат Қалтаева бұл салада соңғы 3-4 жылда үлкен жетістіктерге жеткенімізді айта келе, кейбір мәселе бойынша проблемалардың бар екенін де жоққа шығармады. Мәселен, мүмкіндігі шектеулі жандарды қолдауға бөлінетін қаржы мен арнайы бағдарламаларға қатысты мәселе көп. Соның ішінде мүгедектігі бар азаматтардың тиісті ақпараттарға қол жеткізе алмау проблемасын айтып өтуге болады. Әсіресе ол көзі нашар көретін, құлағының мүкісі бар кісілер үшін өте қиын. Цифрлық мазмұндағы ақпараттарды алуға көпшілігінің мүмкіндігі жете бермейді. Интеллектісі төмен адамдарға ақпараттар түсінікті тілмен, көп жағдайда көрнекі құралдар арқылы жеткізілуі керек екен. Өкінішке қарай елімізде ондай азаматтардың ақпаратты оңай меңгеруіне жағдай жасау жағы кемшін. Міне, осы мәселе бүгінгі таңда әлі басы ашық күйінде қалып отыр.

Шымкент қаласының жұмыспен қамту және әлеуметтік қорғау басқармасының әлеуметтік мекемелердің қызметін үйлестіру бөлім басшысы Раушан Сейдакбар мегаполисте мүгедектігі бар балаларды оңалту орталықтарымен қамту 100 пайызға жеткенін мәлімдеді. Алайда сұхбат барысында үлкен жастағы мүмкіндігі шектеулі азаматтарды қолдайтын әлеуметтік орталықтардың жетіспейтінін баяндай кетті. Мәселен, қалада 70 орындық жалғыз ғана үлкендерге арналған оңалту орталығы бар. Ал мегаполисте 37 мыңдай мүмкіндігі шектеулі азамат болса, соның 7 мыңы бала, қалғаны ересектер. Демек осы санға қарап оңалту деген қажеттіліктің қаншалықты маңызды екенін аңғаруға болады. Дей тұрғанмен, мәселені шешу мақсатында бүгінгі таңда қаланың Бозарық аймағынан 150 орындық оңалту мекемесін ашу көзделуде. Ол республика бойынша қабылданған типтік құрылыс жобасына сәйкес салынады.

Құрбан айт намазы биыл қаладағы барлық мешітте 9 шілде күні таңғы сағат 6:40-та оқылады. Бұл туралы Шымкент қаласының бас имамы Бақдәулет қажы Әбдірахманов пен дінтанушы-магистр Мұхамеджан Естеміров ақпараттық коммуникациялық орталықта өткен брифингте мәлімдеді.

Б.Әбдірахманов Қаратау ауданына қарасты Бозарық тұрғын алабында халал қасапхана ашылатынын жеткізді.

– Үш күндік айтта «Раббың үшін құрбан шал» акциясы аясында мыңдаған тұрмысы төмен отбасыға құрбандық малының еті үлестіріп беріледі. Бүгінгі таңда Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының Шымкент қаласы өкілдігінде тұрмысы төмен 30 мың отбасы тіркеуде тұр. Мерекеде шымкенттік бүлдіршіндер де сыйлықтан құр қалмайды. Мешіттерде, саябақтарда, тіпті балабақшаларда балалар жақсы көретін тәттілер таратылатын болады, - деді қаланың бас имамы Б.Әбдірахманов.

Сонымен қатар, орталық мешіттің қолға алуымен құрбандық шалу рәсіміне қатысты Qurban 2022.kz сайты іске қосылды. Оған құрбандық шалуға ниеті бар азаматтар, әлеуметтік көмекке мұқтаж азаматтар да бірдей тіркеле алады. Құрбандық шалушы адам сайтта ватсап желісіне қосылған телефон нөмірін қоса қалдырады. Құрбан айт күні мешіт қызметкерлері сол өтініш иесінің атынан мал шалып, оны видеоға түсіріп, өзінің қалдырған ватсап желісіне жүктейді.

Бүгінгі таңда мегаполистегі көпқабатты үйлердің ауласына құрбандық шалуға тыйым салынған. Сондықтан ҚМДБ-ның Шымкент қаласы бойынша өкілдігі қаладағы орталық мешітпен қоса тағы үш мешіттен санитарлық талаптарға сәйкес құрбандық шалу алаңдарын дайындап қойды. Ол Қаттани, Әл-Біләл және Байғұт баба мешіттері.

Айта кету керек, құрбандық шалу әрбір балиғат жасына жеткен, алыс жолға сапар шекпеген, қолындағы дүние-мүлкі нисап мөлшерінен (85 грам алтын немесе 1,4 млн теңге) асқан әрбір мұсылман адамға уәжіп саналады. Жалпы құрбандық малына түйе, қой мен ешкі және мүйізді ірі қара жатады.