Әрбір Тәуелсіз елдің басты нышандары ол – Ту, Әнұран және Елтаңба. Бұл ретте ұлттық валютаның да маңызы ерекше. Валютаның тұрақтылығы ел экономикасының тұрақты дамуының және елге капитал мен инвестиция тартудың басты кепілі болып саналады.
Көптеген елдердің ұлттық валюталарының тарихы ұзақ ғасырлар бойы қалыптасты. Ал төл теңгенің тарихы ҚР Президентінің 1993 жылғы 15 қарашадағы Жарлығынан бастау алады. Әрине, оған дейін теңгенің сыртқы бейнесін жасау жөнінде қиын да табанды жұмыстар атқарылды.
Теңге – Тәуелсіздіктің айшықты көрінісі. Біздің ұлттық валютамыздың артықшылығы көп-ақ. Соның бірін айта кетейік. Теңге сапасы мен қорғаныстығы жағынан әлемдік 10 банкноттың қатарында. Бәрімізге белгілі АҚШ долларында 4 түрлі қорғаныс элементі бар. Біздің теңгеде 14 қорғаныс элементі енгізілген. Төл валютамызды жасауға “Harrisson & Sons” фирмасы бекерге таңдалмаған. Ол 1898 жылдан бері осы шаруамен айналысып келе жатқан танымал мекеме. Сол уақыттың ішінде компания мамандарының жұмысына ешқандай сын айтылған жоқ. Теңгенің сапалы шығуына компания өкілдері ынталылық танытпаса, алғашқы ондыққа кірмес едік.
Қазіргі, соңғы шыққан теңгелерді қолдан жасау мүмкін емес. Оларға кейбір құпия белгілер қолмен салынғандай көрінеді. Қағазы да ерекше. Бірақ жалған ақша бірден анықталады. Санаушы аппараттардан да жылдам өтеді. 1993 жылы 15 қарашада дүниеге келген қазақ ақшасы жыл өткен сайын жетіле түсуде. Ұлттық валютамыз қандай қиындыққа да төтеп берді. Қаржы дағдарысы кезінде де тұрақтылығын сақтап қалды.
Биыл төл валютамызға 24 жыл толып отыр. Осы уақыт аралығында ел экономикасының дамуына теңге мол үлес қосты. Бүгінде төл валютамыз – Қазақстанның дамуының, өркендеуінің негізгі элементтерінің бірі. Сондықтан бұл валютаның пайда болуы егемендігіміздің еңсесін тіктеуіне, халық рухының көтерілуіне, ел жастарының болашаққа деген сенімінің пайда болуына үлкен септігін тигізді.
Зарема БИГЕЛДИЕВА,
М.Әуезов атындағы ОҚМУ-дың «Қаржы» кафедрасының
меңгерушісі, э.ғ.к., доцент
